Z okazji Święta Województwa Kujawsko-Pomorskiego polecamy książki
Na dobre plony! Zwyczaje żniwne i dożynkowe w województwie kujawsko-pomorskim
Hanna M. Łopatyńska.
Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, 2021.
Publikacja poświęcona jest zwyczajom żniwnym i dożynkowym w regionach województwa kujawsko-pomorskiego: na Kujawach, Pałukach, ziemi chełmińskiej, ziemi dobrzyńskiej, Kociewiu, Krajnie i w Borach Tucholskich. W książce omówiono genezę święta plonów na ziemiach polskich, dawne i współczesne obrzędy związane z dożynkami i z pracami polowymi, opisano wygląd wieńców dożynkowych w różnych regionach. Wykorzystano informacje z licznych opracowań etnograficznych z XIX i XX wieku, począwszy od dzieł Oskara Kolberga, po informacje z badań terenowych toruńskich etnografów z lat 60. ubiegłego stulecia. W książce zamieszczono teksty oraz zapisy nutowe pieśni obrzędowych, a także liczną ikonografię, ilustrującą zarówno dawne, jak i współczesne obchody święta plonów i związane z nim symbole. Autorka starała się wykazać, że obrzęd dożynkowy jest zwyczajem żywym i ciągle wzbudzającym wiele emocji w mieszkańcach wsi. W miejsce dawnych, zapomnianych praktyk, które funkcjonują już tylko w formie scenicznej, pojawiają się inne, związane z przemianami cywilizacyjnymi (…). Nie zmieniła się idea święta plonów, widoczna dawniej i dzisiaj, ale czasem przybiera ona całkiem nowe, nierzadko zaskakujące kształty.
Opis: Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu
Dwanaście kryształowych orłów. Kujawsko-pomorskie szkice architektury międzywojennej
Michał Pszczółkowski
Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2020.
Dwanaście esejów, poświęconych różnym aspektom architektury międzywojennej na terenie obecnego województwa kujawsko-pomorskiego
Kujawsko-pomorskie okiem orła
[tekst Maria Falińska ; tłumaczenie Piotr Milewski ; zdjęcia Pachphoto].
Agencja Reklamowa Gall, [2015].
Województwo kujawsko-pomorskie – jedno z 16 polskich województw leżące w północno-centralnej części kraju. Zostało utworzone na mocy ustawy z dnia 24 lipca 1998 w przybliżeniu z dawnych województw: bydgoskiego, toruńskiego i włocławskiego. 31 grudnia 2018 województwo liczyło 2,08 mln mieszkańców. Urzędy i jednostki szczebla wojewódzkiego zostały rozdzielone pomiędzy dwa główne miasta regionu. Siedziba wojewody oraz większości urzędów administracji państwowej została ustanowiona w Bydgoszczy, natomiast siedziba sejmiku województwa oraz organów administracji samorządowej w Toruniu.
Duchy, zjawy i ukryte skarby. Niesamowite miejsca województwa kujawsko-pomorskiego
Anna Koprowska-Głowacka
Wydawnictwo Region, 2011.
Pełne sekretów miasta, wspaniałe zamczyska, malowniczo położone wioski i, skrzące się w blasku słońca, jeziora skrywają niejedną tajemnice. Duchy, widma i demoniczne stwory strzegące ukrytych skarbów, pojawiające się w legendach i opowieściach pośród opuszczonych ruin, ciemnych zakątków miast czy na brzegach wodnych akwenów, intrygują, przyciągają uwagę spragnionych wrażeń podróżników i sprawiają, iż podczas wędrówek można poczuć dreszcz emocji.
Opis: Wydawnictwo Region
Kuchnia z rodowodem. Potrawy i produkty tradycyjne województwa kujawsko-pomorskiego
Grażyna Szelągowska
Muzeum Etnograficzne im. M. Znamierowskiej-Prüfferowej, 2011.
Przepisy kulinarne znajdujące się w publikacji pochodzą w dużej mierze ze zbiorów prywatnych (zeszytów z przepisami, wycinków z czasopism, notatek), stanowiących pamiątki rodzinne przekazywane z pokolenia na pokolenie. Niektóre z tych receptur zostały nagrodzone w konkursie „Nasze Kulinarne Dziedzictwo. Smaki Regionów”, oraz zarejestrowane na Liście Produktów Tradycyjnych prowadzonej przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Opis: Muzeum Etnograficzne im. M. Znamierowskiej-Prüfferowej
Toruń, Bydgoszcz i kujawsko-pomorskie
autorzy Malwina Flaczyńska, Artur Flaczyński
Bezdroża - Wydawnictwo Helion, 2020.
Toruń, Bydgoszcz i kujawsko-pomorskie - ten region to prawdziwa perełka na turystycznej mapie Polski. Obok znanych atrakcji, takich jak Toruń i Biskupin, kryje wiele wspaniałych, a w dodatku nieodkrytych miejsc: ruin zamków, romańskich kościołów, średniowiecznych miasteczek czy malowniczych jezior. To również doskonały cel dla aktywnych, na których czekają liczne szlaki piesze, rowerowe i kajakowe. A po trudach podróży każdy może wypocząć w jednym z uzdrowisk.
Opis: Wydawnictwo Helion
Ogrody botaniczne. Poznaj przyrodę województwa kujawsko-pomorskiego.
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, [2019].
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, w ramach współpracy z Ogrodami Botanicznymi: Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku „Myślęcinek”, Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego oraz Ogrodem Zoobotanicznym w Toruniu, wydała publikację prezentującą walory przyrodnicze ogrodów botanicznych województwa.
W publikacji oprócz walorów przyrodniczych obiektów, zwrócono uwagę na szczególną rolę, jaką pełnią współcześnie w krajobrazie miejskim i ochronie różnorodności biologicznej. Te zielone przestrzenie, objęte ochroną prawną, wyróżniają się zgromadzonymi kolekcjami roślin i bogatą dendroflorą. Są też ekosystemami zastępczymi dla ochrony ex situ gatunków roślin zagrożonych wyginięciem z ich naturalnych siedlisk. Wzbogacone często alpinariami, palmiarniami, ogrodami różanymi czy też małą architekturą, czynią te tereny niezwykle atrakcyjnymi dla odwiedzających.
Ogrody botaniczne służąc celom poznawczym i naukowym stały się współcześnie ważnymi jednostkami w realizacji projektów badawczych i dydaktyki, a ich codzienna dostępność dla lokalnej społeczności i turystów stanowi o potrzebie trwałego zachowania.
Opis: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy
Kujawsko-pomorskie. Przewodnik + atlas
Demart, 2018.
Województwo kujawsko-pomorskie ma dwa bardzo silne ośrodki miejskie: Toruń z piękną starówką – ważny członek Hanzy, gdyż pełnił istotną rolę w handlu morskim (!) począwszy od XIII w. oraz Bydgoszcz – nie bez powodu zwana polskim Amsterdamem gdyż rzeki i Kanał Brdy tworzą jej niepowtarzalny klimat. Toruń kojarzymy z Kopernikiem i piernikami, i te atuty miasto znakomicie wykorzystuje. Z kolei Kujawy, Kociewie, Krajna i Pałuki zachowały wiele ludowych tradycji, ale też stworzyły nowe. Przykładowo wizytówką Żnina jest turystyczna kolejka wąskotorowa i… z racji położenia na przesmyku między Dużym i Małym Jeziorem Żnińskim, w lipcu królują tu sporty motorowodne, a w budynku magistratu działa nawet muzeum z nimi związane.
Z niemal legendarną przeszłością związane są Biskupin z osadą kultury łużyckiej (znany z jarmarków archeologicznych), Kruszwica (z Mysią Wieżą) oraz Mogilno, Strzelno i Inowrocław, w których znajdują się kościoły romańskie i wreszcie… zamki krzyżackie w Świeciu, Sztumie, Gniewie, Kwidzynie, Golubiu-Dobrzyniu. Niepowtarzalny urok ma też Chełmno zwane matką polskich miast gdyż aż 200 miast (i 1300 wsi) w Polsce założono na prawie chełmińskim albo zwane polskim Carcassonne, z racji zachowanych murów miejskich, które otaczają gęsto zabudowaną starówkę, nad którą górują wieże gotyckich kościołów i ratusza.
A na spragnionych natury czekają lasy (choćby w Parku Narodowym Bory Tucholskie), jeziora, rzeki świetnie nadające się do spływów i uzdrowiska w Ciechocinku i Inowrocławiu ze znanymi tężniami oraz mniej znane w Wieńcu-Zdroju z borowinami. Tak więc kujawsko-pomorskie oferuje naprawdę różne atrakcje!
Opis: Demart
Archeologiczne zabytki Pomorza i Kujaw. Województwo kujawsko-pomorskie
Piotr Kalka, Jarosław Ellwart.
Region, 2019.
Przewodnik zawiera najważniejsze informacje, historię badań, ciekawostki i najlepsze sposoby dotarcia do ponad 50 wybranych obiektów, a autorzy Piotr Kalka – archeolog oraz Jarosław Ellwart – regionalista i znawca Pomorza – gwarantują wysoki poziom merytoryczny, praktyczny, a także wizualny przewodnika.
„Książka, którą trzymacie Państwo w rękach, ma na celu przedstawienie najciekawszych stanowisk i obiektów archeologicznych, a także skansenów i muzeów z działami archeologicznymi, znajdujących się na terenie województwa kujawsko‑pomorskiego. Ze względu na bogactwo tego typu obiektów na opisywanym obszarze, wybór był naprawdę trudny i z założenia oczywiście subiektywny. Staraliśmy się pokazać te miejsca i zabytki archeologiczne, które są w miarę łatwe do spenetrowania, i przede wszystkim posiadają widoczną i atrakcyjną formę terenową (...)”
(ze wstępu)
